بن‌پایه‌ها و پایانه‌ها در موسیقی شرق بررسی شد
تاریخ انتشار: ۱ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۵۴۴۶۰
به گزارش ایرنا از سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر، یکشنبه (۳۰ بهمن) در سومین شب بخش پژوهش سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر رضا مهدوی مجری و کارشناس رادیو گفتگو میزبان آبتین جاوید موسیقی پژوه بود.
جاوید در این نشست طی سخنانی به تشریح «بن‌پایه‌ها و پایانه‌ها در موسیقی شرق» پرداخت و اظهار داشت: بارها دیده شده و یا همه تجربه کرده‌اند که نه فقط اهل فن بلکه افراد معمولی که موسیقی گوش می‌دهند و مخاطب موسیقی هستند، نمی‌دانند که آنچه گوش می‌دهند، چه نوع موسیقی است؟ سنتی است یا فولک؟ یا تردیشنال یا آئینی و کلاسیک است؟
وی افزود: حتی در این مورد بارها به این موضوع برخوردیم که در ایران آنچه در ردیف و دستگاه است را می‌گوییم، موسیقی سنتی! اما وقتی آن را به بیرون از مرزها می بریم، موسیقی کلاسیک خطابش می‌کنیم؛ بعضی اوقات آن‌قدر بر روی آن مانور داده می‌شود که ما را گمراه می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این پژوهشگر گفت: ما باید بدانیم تعریف کلاسیک چه هست؟ کلاسیک یک تعریفی دارد: «در طی یک دوره زمانی به عنوان بالاترین کیفیت چیزی برجسته در نوع خودش قضاوت شدن است» این یک تعریف کلی هست و یک تعریف دیگری از کلاسیک داریم: «به سبک ساده و شیک که پیرو مد نیست!»، «کلاسیک» خود در واژه پیرو مُد نیست و با مسایل روز تغییر نمی‌کند و یک اصالتی را با خود حمل می‌کند و ماندگاری دارد.
جاوید بیان کرد: گفته می‌شود که موسیقی کلاسیک به طور کلی به موسیقی جهان غرب و البته جدیدا به موسیقی کلاسیک شرق هم اشاره می‌کند، چون می‌گویند یک چارتی دارد که گاهی به عنوان موسیقی غربی آن را متمایز می‌کنند؛ اما در کل چون شرق هم اکنون درگیر کلاسیک شده است، شرق و غرب ندارد این دوره از قرن نهم میلادی در موسیقی به تدریج آغاز شده و پیش رفته و ویژگی‌هایی به آن اضافه شده است.
وی اظهارداشت: حتی با توجه به اینکه استراوینسکی سمفونی «آئین بهار» را می‌نویسد و نیجینسکی بر روی آن تئاتر اجرا می‌کند و مردم به سمت او تخم مرغ پرتاب می‌کنند اما باز دوباره از تعاریف کلاسیک خارج نمی‌شود. اینجا یعنی هنرمند وارد بخش نئوکلاسیک شده است و البته عناصر کلاسیک از اثرش خارج نمی‌شود؛ این تعاریفی است که در غرب وجود دارد.
این موسیقی پژوه در ادامه در پاسخ به پرسش مجری مبنی بر اینکه آیا مجاز هستیم در گذر زمان تعاریف را برحسب زمانه باز تعریف کنیم؟ گفت: طبیعتا بله؛ ما انسانیم و همانند همه چیزهای پیرامونمان، تغییر می کنیم و باید پایه‌ها را بشناسیم که بتوانیم تغییراتی در آن به وجود بیاوریم.
جاوید افزود: هند برای همین موسیقی کلاسیک بعد از مستعمره شدن دو قرن تحت تاثیر انگلیس بود اما یک اتفاق جالب در هند افتاد؛ با اینکه موسیقی انگلیس و موسیقی اروپا موسیقی سمفونیک را از آنها گرفتند اما به عنوان مثال در شمال هند در منطقه راجستان به مکاتب موسیقی و تئاتر حتی چون همه چیز در آن دوره درباره فرهنگ و هنر هند ممنوع شده بود، موسیقی «گارانا» به وجود آمد که می‌گویند «گارانا» که همان غار است یا در مورد شرق هند به آن «بانی» می‌گویند اما بانی این موسیقی کیست؟ هندی‌ها در کنار اینکه این موسیقی را حفظ می‌کردند، گارانا را هم حفظ کردند. دقیقا این همان مسیری است که ما آن را نرفتیم و توسعه‌اش ندادیم و حتی جلوی توسعه آن را گرفتیم.
وی بیان کرد: موسیقی ردیف دستگاهی ایران از یک دوره‌ای به بعد دیگر رشد نکرد و گوشه‌ای به دستگاه‌های آن اضافه نشد اما هندی‌ها این کار را انجام دادند و موسیقی ادواری خودشان را حفظ کردند. آنها ادبیات خود را که بر این موسیقی ادواری سوار می‌شد، حفظ کردند و در کنار آن موسیقی غرب را هم یاد گرفتند و سپس در واژگان مدرن خودشان چیزی به نام «سافت کلاسیک» به وجود آوردند.
این موسیقی پژوه اظهارداشت: اساتید موسیقی هند علاوه بر اینکه در خانه‌ها، غارها و زیرزمین‌ها موسیقی خود را حفظ می‌کردند، اتفاقات بیرونی را نیز رصد می‌کردند. آنها آگاه شدند و فهمیدند موسیقی کلاسیک چیست و بعد آن را با موسیقی خودشان تطبیق دادند. از ریتم و خصوصیات سازها گرفته تا توان تکنوازی و توان گروه‌نوازی همه چیز را بررسی کردند و به چهار شاخصه رسیدند و با خود گفتند هر موسیقی که در هند بخواهد به رده کلاسیک برسد، باید این چهار شاخصه «پیشینه مکتوب قابل اتکا»، «شیوه و زبان آموزشی استاندارد در تکنیک‌ها در راستای همراهی ملودی و ضرب آهنگ»، «قابلیت اجرای تکنوازی» و «رپرتوار و شیوه ارائه استاندارد» را دارا باشد؛ در ایران هم می‌توانیم از همین مدل هندی استفاده کنیم و حتی می‌شود، یک شاخصه دیگرهم اضافه کرد.
بخش پژوهش سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر از ۲۸ بهمن به مدت پنج شب به صورت مستقیم از رادیو گفت و گو پخش می‌شود و هنرمندان موسیقی و کارشناسان درباره موضوعات حوزه موسیقی به بحث و تبادل نظر می‌پردازند.
این جشنواره از ۲۸ بهمن تا سوم اسفند به دبیری بهزاد عبدی در بخش‌های رقابتی (جایزه باربَد) و غیررقابتی برگزار می‌شود. استان‌ها، نشست‌های پژوهشی، جشنواره جشنواره‌ها، سرود و بین‌الملل، جایزه‌های ترانه و موسیقی و رسانه از دیگر بخش‌های سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر است.
فرهنگ موسیقی و تجسمی ۰ نفرمنبع: ایرنا
کلیدواژه: پژوهش معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر موسیقی پژوهش معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر موسیقی سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر موسیقی کلاسیک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۵۴۴۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بجنورد میزبان جشنواره ملی نوا‌های رضوی
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای خراسان شمالی؛ تقی صادقی افزود: ۱۰ گروه و تک نواز خراسان شمالی در این جشنواره هنرنمایی می‌کنند.
وی گفت: هفتمین جشنواره ملی آوا‌ها و نوا‌های رضوی از سلسله جشنواره‌های فرهنگی و هنری امام رضا (ع) است که با همکاری بنیاد ملی رضوی در استان برگزار می‌شود و هنرمندان موسیقی مقامی استان در این رویداد حضور می‌یابند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اضافه کرد: هوشنگ جاوید دبیری جشنواره آوا‌ها و نوا‌های شرق کشور شامل استان‌های مازندران، گلستان و خراسان شمالی را بر عهده دارد و حسین حصاری دبیر تخصصی این رویداد در استان است.
دراین جشنواره رضا محمدی فرزند زنده یاد سهراب محمدی در کنار پیشکسوتانی هم، چون خسرو حداد، عیسی قلی پور و روشن گل افروز در این جشنواره هنرنمایی خواهند کرد.
خراسان شمالی بیست و هفتم اردیبهشت میزبان این رویداد با هنرنمایی هفت گروه موسیقی و چهار تک نواز پیشکسوت است و استان‌های مازندران و گلستان نیز بیست و سوم و بیست و پنجم ماه جاری میزبان این رویداد هستند.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است